assen: economisch transitiemodel, cultuur(sector) staat centraal in de maatschappij

Cultuur heeft een rol gespeeld in de transitie naar een nieuw economisch model, waarbij niet de winst, maar de mens centraal staat. Het ‚bruto nationaal geluk’ staat nu voorop. In het model is er plaats voor coöperatieven, het wordt getypeerd door kleinschaligheid, er hoeft niet meer dan vier uur per dag gewerkt te worden, maar wie wil mag (veel) meer. De tijd is vertraagd, er is ruimte voor verveling, nutteloosheid en toeval. Cultuur heeft een vanzelfsprekende plaats in de maatschappij. In de sector wordt veel geëxperimenteerd en onderzocht, hij is een vrijplaats waar het proces een grotere rol krijgt toebedeeld dan het product. De procesbenadering inspireert andere sectoren, waar evenzeer plaats is voor reflectie, spel en plezier. Niet zozeer de cultuurparticipatie, maar vooral de cultuurcreatie is gedemocratiseerd. Cultuur laat een veelheid van stemmen horen. Ook de media zijn vertraagd: lange documentaires, uitgesponnen boekenprogramma’s, diepgaande gesprekken op de radio enz. De cultuursector is zelf veelstemmig en niet onder één noemer te plaatsen. Cultuur voedt een nieuw gemeenschapsleven, dat heel divers is en steeds wisselende allianties kent. Ze schuift op richting zingeving.

Het einde van het groeiparadigma geeft de economie een nieuw gezicht: ze staat ten dienste van reële behoeften in plaats van dat ze kunstmatige behoeften schept, haar producten en diensten zijn lokaal verankerd, de opensourcegedachte speelt een belangrijke rol, net als de zogenaamde deeleconomie, vakmanschap wordt opnieuw gewaardeerd, flexibiliteit is in het voordeel van de werknemers. De maatschappij in het algemeen wordt gekenmerkt door een waardesysteem waarbij kwaliteit vooropstaat (veeleer dan kwantiteit), traagheid (veeleer dan snelheid), zorgzaamheid en tolerantie, verdieping en reflectie. Mensen worden aangemoedigd om hun overtuigingen consequent te volgen. Ze zijn in het algemeen tevreden in het 'hier en nu' en waarderen 'beter' meer dan 'meer'. Ze leven vanuit het besef dat de draagkracht van de natuur eindig is. De steden groeien en verdichten, waardoor de open ruimte ertussen gevrijwaard wordt. Cultuur is helemaal verstrengeld met andere sectoren en wordt, zoals de andere sectoren, niet gestuurd door een groeigedachte. In deze door en door humanistische wereld staat het welzijn van de burgers voorop, niet de (materiële) winst. Dat geldt evenzeer voor cultuur als voor wetenschap en technologie. 'Cultuur consumeren' is een contradictio in terminis; cocreatie is de nieuwe norm.

De lokale berichtgeving wordt bekendgemaakt via een muurkrant. Artikelen blijven zolang hangen als nodig; het ‚nieuws’ heeft in het algemeen zijn urgentie verloren. De krant geeft rankings weer van bedrijven en instellingen, die niet gebaseerd zijn op winst of efficiëntie, maar aan de hand van ethische, sociale en ecologische criteria - samengevat in de Duurzaamheidsindex 2034 - zijn opgesteld. Statistieken gaan door de band niet over ‚meer’, maar over ‚minder’. Wanneer er sprake is van ‚armoede’ gaat het niet om materieel gebrek, maar om een gebrek aan zingeving. Op 17 juni 2034 maken de cultuurinstellingen bekend dat ze een maand daarvoor een pact hebben gesloten om die spirituele armoede tegen 2040 terug te dringen van vijf naar nul procent.

We gaan spirituele armoede terugdringen tegen 2040…

Na vijf jaar viert Cultuurdeling haar groot succes

Al honderdduizend burgerambassadeurs voor kunst, cultuur & erfgoed (cultuurdeelsysteem)

Cultuurdeling (het voormalige PULSE) bevordert nieuwe kunstvormen, kunstwerken en betekenissen, en houdt de kunst levend. Het vroegere PULSE-netwerk is uitgebreid met burgers die binnen de vroegere cultuursector geen plaats hadden. Iedereen kan kunst, erfgoed, boeken etc. in huis halen en delen met hun omgeving en leefgemeenschap. Zo worden zij ambassadeurs: ze moeten hun huis één maal openstellen en een verhaal vertellen. Die verhalen voeden ook de muurkrant. Zo krijgen de cultuuruitingen een nieuw leven en worden ze door nieuwe interpretaties herschapen en geactualiseerd. Cultuurdeling bevordert met andere woorden ieders betrokkenheid bij cultuurprogrammatie buiten de cultuurinstellingen en zorgt voor het behoud van (levende) collecties.

Eén van acht scenario's gemaakt tijdens de pulse visiedagen

• Het barre land
• Rol de vlag maar op, we zijn er!
• Leeflabo
• Good Lie
• First Nature First
• Natuur als bron van inspiratie
• Titanic on Earth
• Overleven op verbeelding